Salcburg je dovoljno posetiti jednom i provesti nekoliko dana u njemu, a utiske ćete pamtiti do kraja života. Čim kročite na ulice popločane kamenom i kroz uske prolaze stignete do lepih trgova u mediteranskom stilu, pomislite da ste zalutali u romantičnu prošlost. Na svakom koraku brojni posetioci upijaju bisere arhitekture u baroknom stilu, remek-dela italijanskih majstora.
U podnožju Alpa na reci Salcah ušuškan je jedan od najbajkovitijih gradova na svetu. Smešten na severozapadu zemlje, u pokrajini Salcburg, svega 15km udaljen od granice sa Nemačkom, predstavlja živopisan spoj prirode, kulture i arhitekture. Od 1997.godine staro gradsko jezgro grada na listi je zaštićene svetske kulturne baštine Uneska. Time se posebno ponose malobrojni starosedeoci, ističući da je baš njihov grad najvažniji i najstariji kulturni centar Austrije.
Salcburg ima razvijenu pivarsku, metalnu, hemijsku i tekstilnu industriju, saobraćajnu i železničku mrežu, ali to ne remeti njegovu lepotu ni udoban život 200 000 žitelja. Kroz istoriju je sticao mnogobrojne nadimke, zbog turbulentne istorije i italijanske arhitekture bio je poznat kao „nemački Rim“, ali i „severna kapija Austrije“. Najbliži veći grad mu je Minhen, udaljen oko 150km, dok ga od Beča deli oko 300km. Prvi podaci o ovom planinskom gradu datiraju čak iz metalnog doba, a u 15. godini p.n.e. kao deo Rimskog carstva razvija se u trgovačko mesto Juvavum.
Sadašnje ime Salcburg doslovno znači „slani dvorac“, budući da se u njegovoj okolini nalaze rudnici soli koji su eksploatisani od 800. godine p.n.e. sve do 1989., kada je zatvoren poslednji, a danas su turističke atrakcije. Ovaj naziv se prvi put spominje 755., dok status grada dobija 1287. godine. Naizgled pitom alpski grad nije imao takvu istoriju, zbog ogromnih prihoda iz rudnika soli bio je atraktivan za Stare Rimljane, Vatikan, Napoleona, deo Habzburške monarhije. Bio je i Hitlerovo uporište, zbog čega je u nekoliko navrata bombardovan tokom Drugog svetskog rata, a po završetku u njemu su godinama bile stacionirane američke trupe kada je grad stekao još jedan nadimak, „tajni grad“.
Okružen planinskim jezerima, u neposrednoj blizini popularnih skijaških centara, bogat spomenicima istorije i kulture, raskošnim katedralama, palatama i parkovima, Salcburg kao magnet privlači turističke sladokusce iz čitavog sveta. Posebno su im na meti tvrđava-dvorac Hohensalcburg, Salcburška katedrala, Franjevačka crkva, Benediktinska opatija, Stara rezidencija, Gradska vrata, palata Mirabel sa cvetnim vrtovima, dvorac Anif, palata Nonberg, Mocartova rodna kuća i rezidencija… Ipak, najveće gužve su na mestima gde je snimljen jedan od najomiljenijih filmova svih vremena „Moje pesme, moji snovi“, sa čuvenom raspevanom porodicom fon Trap.
Grad krasi pet trgova-glavni jeRezidencplac, gde je najveća i najlepša barokna fontana izvan Italije, delo umetnika Tomasa di Garona, a nezaobilazni su i Mocartplac, Domplac, Kapitelplac i trg oko crkve i manastira Svetog Petra.
Posebna atrakcija i simbol Salcburga kojikrasi razglednice je Hohensalcburg-jedna od najstarijih i najbolje očuvanih srednjovekovnih evropskih tvrđava iz XI veka. Ponosno se uzdiže na brdu Festunberg, tik iznad grada, a sa nje se pruža veličanstven pogled. Gradila se sporo, vekovima, temelj je postavljen 1077, a završena je tek 1681. godine. Podignuta je sa ciljem da bude sedište nadbiskupa tokom ratova. Nekada je osvajačima bila teško pristupačna, ali danas je do tvrđave lako doći, sređenim stazama pešice, ili i na mnogo atraktivniji način-tramvajem gondolom. Šine su postavljene preko mosta, ali utisak putnika je da tramvaj ide u vazduhu. U sklopu Hohensalcburga može da se poseti vojni muzej i prostorije u kojima su boravili nadbiskupi, dok u podnožju tvrđave kuca barokno srce starog dela grada, a sa druge strane brda Festunberg vide se obrisi rustičnog gradića Halajn, poznatog po rudnicima soli.
Trgovinom ove namirnice neophodne za život, nadbiskupi su obezbeđivali ogroman prihod ne samo gradu, već i celokupnoj regiji. Tim novcem su finansirali i projekte srednjovekovnih italijanskih majstora arhitekture koji su podarili lepotu „alpskom biseru“ oplemenivši ga otvorenim trgovima tipičnim za mediteranske gradove. Rudnici soli su, iako zatvoreni, izuzetno popularni. Tamo se možete upoznati sa načinom na koji su se eksploatisali kroz dugu istoriju, a posebno uživanje je vožnja podzemnim jezerom i spuštanje drvenim toboganom koji su koristili rudari.
Okolinu Salcburga je najbolje obići pešice, oni koji to vole i u dobroj su kondiciji uživaće u mnogobrojnim sređenim stazama na obroncima grada, u pogledu na crkve i Katedralu, prvi verski objekat izgrađen u italijanskom renesansnom stilu na nemačkom govornom području. U stenama na brdu Monberg, u blizini crkve Svetog Petra iz XII veka, koja je izgrađena na ostacima crkve iz VII veka, nalaze se ostaci ranohrišćanskih katakombi.
A kada se iz šetnje po prirodi sjurite u gradsko jezgro, nezaobilazna je centralna ulica Getrajdegase, jedna od najstarijih i najživljih. Svi turisti zastanu pred žutom kućom sa brojem 9, gde je 27.januara 1756. rođen najpoznatiji stanovnik ovog grada Volfgang Amadeus Mocart. Ipak, mnogobrojne prodavnice u neposrednoj blizini kuće, sa garderobom popularnih svetskih kreatora i paprenim cenama, brzo vraćaju turiste iz sveta muzike u realnost.
Ulica vodi do trga sa crkvom i gradskom pijacom odakle se mešaju mirisi čuvenih austrijskih kobasica, peciva i piva koji se prodaju na uličnim štandovima. Od remek-dela srednjovekovne arhitekture mnogo toga je nestalo, pojedine zgrade su uništene u požaru 1818. godine, a tokom bombardovanja u Drugom svetskom ratu čak 40% građevina je uništeno, dok su mnogobrojne pretrpele nenadoknadivu štetu.
Muzej igračaka smešten u interesantnoj gradskoj kući krije mnoge zanimljivosti, tu se mogu videti igračke starije od 100 godina, kao i stari modeli železnice, figurica, lutaka i edukativni predmeti za decu.
I dok srednjevekovna tvrđava predstavlja simbol grada, ukras Salcburga je svakako dvorac Mirabel iz XVII veka, koji je izuzetno popularan za venčanje mladenaca, jer veruju da će im sudbonosno „da“ u njemu doneti ljubav i sreću u braku. Bajkovito uređeni parkovi kojima je okružen deluju nestvarno, zato su odabrani kao savršen dekor za nezaboravne scene iz filma „Moje pesme, moji snovi“. U zvaničnoj turističkoj ponudi Salcburga je inače poseta svim lokacijama na kojima je sniman ovaj mjuzikl. Žitelji Salcburga ponosno ističu da su cvetni parkovi dvorca inspirisali Mocarta da komponuje „Čarobnu frulu“.
Stari deo grada leži na levoj obali reke Salcah, ali i desna obala je veoma posećena, jer je tu zgrada muzičke akademije Mocarteum, Univerzitet, crkva Svetog Trojstva i Svetog Sebastijana sa grobljem koje je građeno po uzoru na groblje Kampo Santo u italijanskoj Pizi. Tu je sahranjena Mocartova supruga Konstanca i njegov otac Leopold, a nalazi se i mauzolej nadbiskupa Volfa Ditriha von Rajtenaua, koji je sagradio dvorac i vrtove Mirabel za svoju ljubavnicu Salome Alt i njihovo petnaestoro dece.
Tokom šetnje gradom nemojte se iznenaditi kada sretnete meštane odevene u narodnu nošnju koji ponosno šetaju i privlače radoznale poglede stranaca. Austrijanci su poznati po izuzetnom patriotizmu, ali ovu vrstu ljubavi prema tradiciji ne može svako da priušti, jer kompletna ženska narodna nošnja košta oko 2000 evra, dok je muška za nijansu pristupačnija.
Turizam je jedan od najvećih aduta Salcburga, svake godine se u njega slije više od 6,5 miliona posetilaca, a privlačan je podjednako i leti i zimi. Gužve su posebno na kraju godine kada se tradicionalno održava božićni sajam, neprekidno od 1491. godine, kada i njegovi stanovnici, ali i mnogobrojni turisti uživaju u lepo okićenom gradu i slade se toplom čokoladom i originalnim Mocart kuglama.
Lady Yvette
Travel Writer
Leave a Comment